محله دارآباد، همسایه طبیعت و کوهستان

محله دارآباد در مسیر کوهنوردان و طبیعتگردها، محله‌ای خوش آب و هوا و سرسبز است که روی شیب کوهپایه برپا شده و چشم اندازی از سمت شمال به کوهستان و از سمت جنوب به تهران بزرگ دارد.

این محله که روزگاری روستایی ییلاقی در شمال تهران بوده حالا جزو مناطق گران قیمت و لوکس پایتخت به شمار می‌رود.

دارآباد در شمالی‌ترین نقطه تهران قرار گرفته و با مرکز شهر فاصله زیادی دارد و البته همین موضوع این محله را دنج و آرامش بخش کرده است.

دوری از ترافیک و شلوغی و هم جواری با طبیعت کوهستانی این محله را محبوب کوهنوردها و طبیعتگردها کرده است.

با ما در این نوشتار همراه باشید تا در کوچه و خیابان‌های شیبدار این محله کوهستانی بگردیم و از ویژگی و امکانات این محله مرغوب و گران قیمت بیشتر بدانیم.

دارآباد کجاست؟

محله دارآباد در همسایگی کوهستان البرز و روی شیب دامنه کوه در شمال شرقی شهر تهران قرار گرفته است.

دارآباد محله‌ای با آب و هوای کوهستان و عبور رودخانه دارآباد، منطقه‌ای سرسبز و گردشگری است که در  شمیرانات و منطقه یک شهرداری تهران واق شده است.

دارآباد یکی از مسیرهای کوهنوردی و گردش در طبیعت هم است و از محله‌های محبوب طبیعتگردها برای سکونت به شمار می‌رود.

محله دارآباد از شمال به رشته کوه های البرز از غرب به آجودانیه ، کاشانک و نیاوران و از سمت شرق با شهرک نفت و شهرک شهید محلاتی و از جنوب با اراج و ازگل همسایه است.

این محله از شمال با رشته کوه های البرز ، از جنوب با بزرگراه امام علی، بزرگراه ارتش، میدان شهدای ارتش، از شرق با خیابان هاشمی و بلوار مژدی، از غرب با خیابان سباری، خیابان البرز و خیابان هفتم شرقی محدود شده است.

دسترسی محله دارآباد

مسیر دسترسی محله دارآباد با خودروی شخصی از سمت شرق بزرگراه امام علی است. از سمت جنوی هم  بزرگراه ارتش و بزرگراه صیاد شیرازی بهترین مسیرهای دسترسی دارآباد به سایر مناطق تهران هستند.

از نظر دسترسی به خدمات حمل و نقل عمومی دو پایانه اتوبوس و تاکسی نوبنیاد و پایانه تجریش دسترسی اهالی این محله را فراهم می‌کنند.

نزدیک‌ترین ایستگاه مترو به دارآباد، ایستگاه متروی اقدسیه در جنوب دارآباد است.

دارآباد در محدوده طرح  ترافیک و طرح زوج و فرد قرار ندارد و اهالی محله با محدودیتی برای تردد با خودرو در داخل بافت محله مواجه نیستند.

خیابان‌های آجودانیه یا شهید سباری، خیابان دارآباد یا شهید پور ابتهاج، خیابان شهید افتخاری، خیابن شهید هاشمی و خیابان شهید صمیع خیابان‌های اصلی این محله هستند.

میدان دارآباد مهم‌ترین میدان محله دارآباد است که انتهای خیابان پورابتهاج و در داخل بافت سنتی محله دارآباد قرار دارد.

این میدان مرز میان بافت قدیمی و بافت جدید دارآباد است.

پیشینه دارآباد

در گذشته دارآباد منطقه سرسبز و پر از درخت در ییلاق شمیرانات بوده و که به دلیل همین پر دار و درخت بودن این منطقه دارآباد به معنی منطقه پر از دار و درخت نامگداری شده است.

کاوش‌های باستان شناسان در منطقه قلعه سیمین دارآباد نشان می‌دهد که دارآباد یکی از مناطق بسیار قدیمی تهران است و پیشینه سکونت در دارآباد به دوران مادها و پارت‌ها می‌رسد و اهالی دارآباد در تاریخی بیش از دو هزار سال پیش روی این تپه باستانی زندگی می‌کرده‌اند.

جالب است بدانید که آب و هوای خنک و تمیز دارآباد سرنوشت این روستا را در دوران قاجار دگرگون کرد.

داستان از این قرار است که مظفرالدین شاه قاجار از بیماری آسم رنج می برده و پزشکان آن زمان به وی توصیه می‌کنند که در منطقه ای خوش آب و هوا ساکن شود و خب چه جایی بهتر از منطقه ییلاقی و خوش آب و هوای دارآباد در شمال تهران.

به این ترتیب مظفرالدین شاه برای خلاص شدن از مشکلات تنفسی و بیماری آسم به دارآباد رفت و عمارتی ییلاقی در آن ساخت.

بعد از سکونت شاه در این منطقه اسم دارآباد به شاه آباد تغییر کرد. اما در دهان‌ها نچرخید و پس از مدتی نام دارآباد به دلیل پیشینه طولانی‌اش زنده شده و به اسم اصلی خود بازگشت.

در دوران پهلوی عمارت و باغ مظفرالدین شاه توسط دکتر مسیح دانشوری به بیمارستانی برای بیماران ریوی تغییر کاربری داده شد و اکنون به نام بیمارستان مسیح دانشوری شناخته می‌شود.

مسیر کوهنوردی دارآباد

مسیر کوهنوردی دارآباد یکی از بهترین مسیرهای کوهنوردی تهران با سه مسیر برای کوهنوردی سبک آماتور تا کوهنوردی حرفه‌ای است که از کنار رودخانه تا ارتفاعات دارآباد امتداد داشته و مناظر طبیعی زیبایی دارد.

مراکز خرید دارآباد

در داخل بافت  محله دارآباد مرکز خرید اختصاصی ساخته نشده اما این محله با وجود نزدیکی و مجاورت با محله‌های نیاوران و آجودانیه و… دسترسی خوبی به بهترین و شیک ترین مراکز خرید شمال شهر تهران دارد.

مجتمع تجاری عرش آجودانیه

مرکز خرید عرش آجودانیه یکی از مرکز خریدهای بزرگ و با شکوه شمال شهر تهران است که علاوه بر مراکز خرید و فروشگاه، امکانات تفریحی هم دارد و بازدیدکنندگان پاساژ همراه با خرید امکان  گردش و تفریح هم دارند و اوقات لذتبخشی را در این پاساز سپری خواهند کرد.

در طبقه همکف پاساژ عرش انواع  واحدهای تجاری از  برندهای معتبر و غیربرند محصولات متنوع عرضه می‌کنند.

طبقه منفی یک به هایپرمارکت با انواع محصولات خرید روزمره مثل لبنیات، پروتئین، میوه، سبزیجات، مواد غذایی، نان گرم، بوفه غذا و… اختصاص دارد.

طبقه بالای همکف در مجتمع عرش هم مانند طبقه همکف به واحدهای تجاری اختصاص دارد.

طبقه دوم یکی از بخش‌های تفریحی هیجان‌ انگیز مجتمع عرش است که دو بخش فودکورت و سرزمین‌بازی را شامل می‌شود.

انواع مختلف فست‌فودها، غذاهای ایرانی، غذاهای ملل، غذاهای گیاهی، سالادها، نوشیدنی‌ها، دسرها و بستنی‌ها را می‌توانید در فودکورت عرش ببینید.

گرین‌لند یا سرزمین‌بازی عرش آجودانیه مجموعه‌ای است که در آن انواع بازی‌های کودکانه یا بی‌خطر برای کودکان درنظر گرفته شده تا کودکان بتوانند در آنجا بازی‌های فردی و گروهی مختلف را تجربه کنند.

طبقه سوم عرش به پردیس سینمایی اختصاص یافته که به زودی از بزرگ‌ترین، مجهزترین و مدرن‌ترین سینمای منطقه آجودانیه رونمایی می‌شود.

مجموعه عرش آجودانیه پارکینگی سه طبقه با ظرفیت 400 خودرو دارد.

این مرکز خرید در محله کاشانک، اقدسیه، خیابان موحد دانش، سباری و نبش پورابتهاج قرار دارد.

آواسنتر

آواسنتر دیگر مرکز خرید شیک و مدرن شمال شهر تهران است که با نمای ترکیبی از فلز و شیشه و طراحی مدرن در خیابان فیروزبخش می‌درخشد. این مرکز خرید یکی دیگر از مراکز خرید در دسترس اهالی محله دارآباد است.

مرکز خرید آواسنتر شامل ردیف فروشگاه‌هایی است که به ‌طور تخصصی به فروش و عرضه طلا و جواهرات مشغول هستند.

آواسنتر دارای بخش‌های مختلف گالری‌های طلا و جواهرات، طلا و جواهرات قدیمی، برندهای خاص طلا و جواهرات، سایر فروشگاه‌ها و رستوران و فودکورت است.

در این مرکز خرید فروشگاه‌های معتبر لوازم آرایش، مد و پوشاک و بوک‌لند هم حضور دارند.

در طبقه هشتم آواسنتر برنامه‌های فرهنگی و پرفورمنس‌هایی برگزار می‌شود و دوست‌داران هنر را به خود جلب می‌کند.

این مرکز خرید در  نزدیکی دارآباد، محله کاشانک، خیابان اقدسیه، نبش خیابان فیروزبخش واقع شده است.

پارک ساحلی دارآباد

پارک بزرگ ساحلی دارآباد با 36 هزار متر مربع وسعت با عبور رودخانه از میانش از دو بخش شرقی و غربی تشکیل شده و مهم‌ترین فضای سبز شهری محله با امکانات تفریحی، ورزشی و گردشگری است.

عبور این رودخانه از دل بوستانی زیبایی چشم‌نوازی ایجاد کرده که با وجود مسیرهای سنگفرش شده پارک، محوطه سازی‌ها، آلاچیق‌ها و پل فلزی زیبایی که روی رودخانه دارآباد  با قوسی هلالی روی رودخانه کشیده شده، جذابیت این بوستان را چندبرابر کرده است.

ساحل محوطه سازی شده رودخانه، آلاچیق‌ها، زمین چمن مصنوعی، وسایل ورزشی، مسیرهای سنگفرش شده شیب دار، آبنما، جوی سنگی پلکانی و فواره و آب نما به همراه کتابخانه‌ی عمومی و ، اتاق کودک و زمین بازی کودک از امکانات این بوستان شهری محله دارآباد است که در دسترس اهالی این محله قرار دارد.

بوستان دارآباد در خیابان هاشمی انتهای خیابان پورابتهاج(دارآباد) قرار دارد.

موزه تاریخ طبیعی دارآباد

موزه تاریخ طبیعی و حیات وحش دارآباد یک مجموعه گردشگری جذاب و تماشایی و تفریحی در یکی از زیباترین باغ‌های شمال تهران است که به یکی از مقاصد گردشگری تهران به خصوص برای علاقه‌مندان به حیات وحش و کودکان و نوجوانان تبدیل شده.

این موزه در باغی زیبا از کاخ‌های خانواده پهلوی برپا شده و دارای بخش‌های متنوعی از جمله بخش‌های جانوران زنده مانند پرندگان، خزندگان و دوزیستی‌ها، آبزیان و پستانداران و … است.

در تاریخچه موزه تاریخ طبیعی و حیات وحش دارآباد آمده:« ساختمان این موزه توسط فاطمه پهلوی ،دهمین فرزند رضا شاه از آخرین همسر او عصمت‌الملوک دولتشاهی به جهت پذیرایی از میهمانان خود ساخته شد. اما این ساختمان و عمارت، هیچگاه مورد استفاده قرار نگرفت تا پس از انقلاب با تغییراتی که در این ساختمان به وجود آمد ، تبدیل به موزه حیات وحش طبیعی دارآباد گردید. این موزه به جهت آشنایی عموم مردم با میراث طبیعی ایران و شناخت و اهمیت حفظ محیط زیست و گردآوری این میراث طبیعی ساخته شد.»

این موزه گنجینه‌های ارزشمنئی را در خود حفظ کرده از جمله اینکه  نوع کمیاب پوست ببر مازندران  که خودش منقرض شده‌ و همچنین دو نمونه از نادرترین و زیباترین پستانداران در حال انقراض، با نام‌های گورخر ایرانی و یوزپلنگ آسیایی در موزع به نمایش گذاشته شده‌.

در سالن آسیا، اروپا و آمریکای شمالی گونه تاکسیدرمی شده از مار پیتون، طاووس نر و ماده هند و سریلانکا، ببر بنگال، موس (بزرگ‌ترین گوزن دنیا)، شاموا، گوزن زرد اروپایی، خرس قهوه‌ای آمریکای شمالی و ببر سیبری را می‌توان دید.

در سالن مرکز و جنوب ایران با دو نمونه از نادرترین و زیباترین پستانداران ایران و جهان، یعنی گور ایرانی و یوز پلنگ ایران کاراکال، شغال، روباه، کفتار و خزندگانی از انواع مارها و مارمولک‌ها مانند لوس مار از دیگر جانوارن مرکز و جنوب ایران در این قسمت نمایش داده شده است.

آشنایی با 600 گونه گیاهی خودرو درمناطق مختلف ایران، آشنایی با روند نگهداری موجودات به‌ صورت غیرزنده از دیگر بخش‌‌های موزه است.

مجموعه دارآباد علاوه بر موزه دارای بخش‌های جذابی و سرگرم کننده دیگری هم هست.

از جمله سینمای 6بعدی، هیومن پارک و بازدید از داخل بدن انسان در اندازه و ابعاد بسیار بزرگ، دکتر لند که بیمارستانی برای کودکان است و بچه‌ها می‌توانند نقش‌هایی نظیر دندان‌پزشک را در دکتر لند تجربه کنند.

رویا پارک بخش تفریحی و جذاب دیگر موزه است که بازدیدکنندگان می‌توانید به دل ۱۰۰ اثر هنری بروند و عکس بگیرند.

موزه حیات وحش دارآباد درمیدان نیاوران، خیابان دارآباد، بعد از آجودانیه، خیابان موزه واقع شده است.

بیمارستان مسیح دانشوری

بیمارستان مسیح دانشوری، یکی از مراکز درمانی قدیمی تهران از دوران قاجار  است که در محله دارآباد قرار دارد.

این بیمارستان در سال 1320 به همت میرزا علی‌اصغرخان امین‌السلطان در شمالی‌ترین نقطه تهران آن‌ زمان و به توصیه پزشکان فرانسوی مظفرالدین‌شاه که در آن دوران به سل ریوی مبتلا شده بود، تأسیس شد.

پس از درگذشت مظفرالدین شاه و در دوران پهلوی اول، این مرکز که بی استفاده مانده بود با تلاش دکتر مسیح دانشوری به آسایشگاه معلولین و مدرسه پرستاری تبدیل شد.

در پی آن در دهه 20 ساختمان‌ها و بخش‌های مختلفی در این مرکز توسط وزارت بهداری وقت و برخی اشخاص ساخته شد. در سال 1365 این مرکز زیر مجموعه دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی قرار گرفت. در سال 1371 مرکز تحقیقات بیماری‌های ریوی و سل در محوطه مرکز پزشکی مسیح دانشوری تأسیس شد که در سال 1377 مرکز تحقیقات و بیمارستان تحت عنوان مرکز آموزشی، پژوهشی و درمانی سل و بیماری‌های ریوی مسیح دانشوری ادغام شد.

پژوهشگاه سل و بیماری‌های ریوی این مرکز دارای ۹ بخش مختلف بوده و قطب علمی منتخب کشور درخصوص بیماری‌های ریوی و سل شناخته می‌شود.

بیمارستان مسیح دانشوری در خیابان شهید باهنر، دارآباد  قرار دارد.

مراکز آموزشی

اهالی محله دارآباد از نظر دسترسی به مراکز آموزشی در داخل بافت محله با محدودیت مواجه هستند و مدارس متعددی  در داخل این محله نیست. البته همجواری با محله‌های نیاوران و اقدسیه این محدودیت را برطرف کرده و فرزندان اهالی این محله برای تحصیل می‌توانند به مدارس نزدیک در نیاوران و سایر محله‌های همسایه با دارآباد مراجعه کنند. برخی مدارس داراباد عبارتند از:

• دبستان غیر دولتی پسرانه باغ ارغوان در دارآباد، اول خ شهید افتخاری، شماره 10
• دبستان دولتی پسرانه شهید پورابتهاج در دارآباد، خیابان شهید افتخاری.

 

مسجد جامع دارآباد

مسجد جامع مهم‌ترین مرکز و مسجد مذهبی در دسترس اهالی محله دارآباد است.

مسجد جامع دارآباد دو طبقه است و یک شبستان دارد.  پیشینه ساخت این مسجد به اواخر دوره قاجار می‌رسد و تاکنون چندین بار بازسازی شده.

این مسجد دارای کتابخانه، بسیج و کلاسهای آموزشی قرآن و احکام ویژۀ بانوان و آقایان است.

مسجدجامع در خیابان دارآباد (پـورابتهاج)، کوچۀ مسجد قرار دارد.

سخن آخر

محله دارآباد در شمالی ترین نقطه تهران، محله‌ای خوش آب و هوا و محبوب برای طبیعتگردها و کوهنوردان به شمار می‌رود.

این محله اگرچه دسترسی خوبی به مناطق مرکزی شهر ندارد الما به دلیل دنج و خوش آب و هوا بودن، محله ای محبوب برای سکونت و البته گران قیمت است.