مهلت دو ماهه ثبتنام مالکان و مستأجران در سامانه املاک و اسکان کشور چهارشنبه ۱۹ خرداد به اتمام رسید و گویا مهلت ثبتنام تا چند ماه دیگر تمدید شده است تا اینگونه واحدهای خالی درسراسر کشور شناسایی شده و روند اخذ مالیات از خانههای خالی آغاز شود. با تمدید مهلت ثبتنام، این سامانه مسدود نشده و در حال فعالیت است.
محمود علیزاده، معاون فنی و حقوقی سازمان امور مالیاتی در پاسخ به این سوال که آیا از طرف معاونت مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی، لیستی از واحدهای خالی موجود در سامانه اسکان به سازمان امور مالیاتی ارائه شده یا خیر گفته: «تاکنون خروجیای نداشته؛ چون مردم همچنان میتوانند برای ثبت اطلاعات خود به سامانه املاک و اسکان مراجعه کنند.»
طبق قانون، افراد باید برای ثبت اطلاعات خود به سامانه املاک و اسکان رجوع کرده و هر شخص سرپرست خانوار میبایست بعد از ورود به سامانه،کد ملی خود را با کدپستی محل سکونت خود با هم الصاق و اعلام کند.
صدور برگههای مالیاتی واحدهای خالی در دی ماه
آقای علیزاده درباره صدور برگههای مالیاتی برای مالکان واحدهای خالی از سکنه در پایان تیرماه امسال گفت: «براساس ماده ۵۴ مکرر قانون مالیاتهای مستقیم، هر واحد مسکونی در هر سال میتواند ۱۲۰ روز خالی از سکنه باشد؛ این ۱۲۰ روز تا پایان تیرماه به سر برسد؛ البته این ۱۲۰ روز میتواند هم به صورت متوالی در یک سال باشد و هم متناوب؛ البته واحدهایی که خالی هستند، معمولاً به صورت متوالی خالی میمانند.»
او ادامه داد: «بنابراین تا پایان تیرماه امسال این ۱۲۰ روز مجوز قانونی برای خالی ماندن واحد مسکونی به اتمام میرسد؛ اما از اول مرداد دیگر هر روزی که خالی بماند، به عنوان واحد خالی از سکنه محسوب شده و مشمول جریمه مالیاتی موضوع ماده ۵۴ مکرر قانون مالیاتهای مستقیم خواهد شد. به موجب این قانون، ما خروجیای که سامانه املاک و اسکان به سازمان امور مالیاتی به عنوان واحدهای خالی از سکنه ارائه میدهد، ملاک قرار میدهیم.»
اظهار نظر وزیر راه صحت ندارد
علیزاده در خصوص اظهارات وزیر راه و شهرسازی مبنی بر اینکه تاکنون یک میلیون و ۳۰۰ هزار واحد مسکونی به سازمان امور مالیاتی معرفی شده، گفت: «خروجی سامانه اسکان، تاکنون واحد مسکونی خالی از سکنه نبوده؛ چون الصاق مذکور صورت نگرفته و خروجیای که دقیقاً مشخص کند کدام واحد مسکونی خالی از سکنه است، از این سامانه تاکنون به دست نیامده است.»
او یادآور شد: «احتمالاً محتوای سامانه اسکان تاکنون بدین شکل تکمیل نبوده که بتواند چنین اطلاعاتی را به ما بدهد؛ به موجب قانون ما صرفاً میتوانیم به واحدهایی که از طریق سامانه املاک و اسکان، بر خالی بودنشان صحه گذاشته شود را ملاک قرار دهیم؛ نمیتوانیم خودمان غیر از خروجی سامانه، اقدام دیگری انجام دهیم.»
ملاک صدور مالیات، لیست وزارت راه از واحدهای خالی
معاون سازمان امور مالیاتی درباره اینکه آیا غیر از پالایش سامانه اسکان و وزارت راه و شهرسازی، سازمان مالیاتی نیز پالایش دیگری را انجام خواهد داد یا خیر گفت:«خیر؛ به موجب قانون، سازمان امور مالیاتی باید همان خروجی سامانه اسکان را ملاک اعمال مالیات قرار دهد؛ اگر واحد مسکونیای که از طریق سامانه اعلام شده، خالی از سکنه باشد، مشمول تعیین مالیات مربوطه خواهد شد؛ مگر اینکه مالک آن نسبت به این موضوع اعتراض کند که این واحد خالی از سکنه نبوده است.»
معترضین به کجا مراجعه کنند؟
آقای علیزاده در ادامه به این نکته اشاره کرد که اگر افراد به قرار گرفتن ملکشان در لیست خانههای خالی وزارت راه و شهرسازی اعتراض دارند چه باید بکنند. او در این رابطه گفت:« براساس قانون مالیاتهای مستقیم، اگر مالکی نسبت به تعیین مالیات برای واحدی که خالی از سکنه تشخیص داده شده، معترض باشد، با ارائه اسناد و مدارکی که ارائه میدهد، در هیئت حل اختلافی که به این منظور تشکیل میشود، مورد بررسی مجدد قرار میگیرد.»
اخذ مالیات از مالکان حقوقی
علیزاده در خصوص اینکه چرا مالکان حقوقی واحدهای مسکونی در سامانه املاک و اسکان شناسایی نمیشوند گفت: «حقوقیها صرفاً مالک واحد هستند و خانوار محسوب نمیشوند؛ بلکه خانوارهایی که ساکن آن واحد مسکونی که متعلق به مالک حقوقی است، باید سکونت خود در آن واحد را اعلام کنند؛ حقوقیها باید به مستأجران یا کاربران خود اعلام کنند تا در سامانه اسکان، کد پستی محل سکونت خود را با کد ملی خانوار ساکن آن واحد، الصاق کند.»
فرار بانکها از پرداخت مالیات بر خانههای خالی
آقای علیزاده در پاسخ به این پرسش که آیا با این روش، نهادهای حقوقی مثلاً یک بانک، میتواند به راحتی تعدد واحدهای متعلق به خود را پنهان کند یا خیر گفت: «ما سایر اطلاعات را از دیگر ذینفعان داریم؛ مثلاً از شرکت پست کدپستی واحدهای مسکونی را داریم؛ از شهرداریها، اطلاعات املاکی که دارای پروانه ساختمانی هستند را داریم و به طور کلی هر کدپستی یا هر محل سکونت باید یک کاربر با کد ملی سرپرست خانوار داشته باشد؛ اگر چنین وضعیتی تعریف نشود، آن واحد به عنوان خالی از سکنه تعریف شده و مشمول مالیات میشود.»
اجرای قانون مالیات واحدهای خالی درسال جاری
معاون سازمان امور مالیاتی در پاسخ به این پرسش که آیا اجرای قانون مالیات بر خانههای خالی، به سال جاری میرسد یا به سال آینده موکول خواهد شد، گفت: «همین حالا هم این قانون در حال اجراست؛ همه ما مکلف شدهایم تا به سامانه اسکان مراجعه کرده و کدملی خود را با کدپستی محل سکونت الصاق کنیم و این نشان دهنده آن است که قانون مذکور در حال اجراست.»
او همچنین گفت: «قانون مالیات بر خانههای خالی، یک قانون بازدارنده است تا هیچ واحدی خالی از سکنه نماند اگر واحدی خالی از سکنه است، باید به اجاره داده شود در غیر این صورت مشمول مالیات خواهد شد.»