با نصف شدن ارزش لیر در روزها و هفته‌های اخیر و همچنین با درنظر داشتن مشکلات اقتصادی ترکیه، ایرانیان دومین خریداران ملک در ترکیه هستند. اما جالب اینجاست که حالا فقط مردم سرمایه‌های خود را به ترکیه نبرده‌اند و کوچ انبوه‌سازان ایرانی هم به ترکیه و دوبی آغاز شده است.
در این میان، این بحث مطرح می‌شود که دلیل کوچ انبوه‌سازان چیست؟
از مرداد سال ۹۹ تا مرداد ۱۴۰۰، میزان تقاضای ایرانیان برای خرید خانه در ترکیه ۲۱ درصد بیشتر شده است و در همین زمان، معاملات مسکن در تهران ۴۰ درصد کاهش داشته است. از همین رو و با کاهش تقاضای خرید خانه در تهران، انبوه‌سازان هم به ترکیه و دوبی رفته‌اند.
بررسی کوچ انبوه‌سازان ایرانی به ترکیه و دوبی
رامین گوران اوریمی، دبیر انجمن انبوه‌سازان تهران درباره دلیل کوچ انبوه‌سازان ایرانی به ترکیه و دوبی گفت: «در ایران خریداران و سازندگان خانه نگران شرایط موجود هستند. خرید خانه در ترکیه تنها به وضعیت اقتصادی ایران ارتباط ندارد؛ بلکه این حجم از خرید و سرمایه‌گذاری توسط ایرانی‌ها در کشورهای اطراف دلیل دیگری دارد.»
آقای گوران اوریمی توضیح داد: «نه تنها موقعیت خریداران بلکه موقعیت سازندگان هم در ایران تغییر کرده است. یعنی سازندگان هم برای ساخت و ساز و فعالیت‌های اقتصادی، به ترکیه و دوبی مهاجرت کردند و این مسئله فراگیر شده است.»
دبیر انجمن انبوه‌سازان تهران با انتقاد از وضعیت ساخت و ساز در ایران بیان کرد: «سازندگان در ایران برای اخذ جواز ساخت و ساز کلافه می‌شوند. یعنی سازنده باید حدود هشت ماه برای اخذ جواز دوندگی کند. این در حالی است که در ترکیه و دوبی به سرعت و کمتر از یک ماه، مجوز برای سازندگان و دیگر فعالان اقتصادی صادر می‌شود.»
دلایل کوچ انبوه‌سازان چیست؟
گوران اوریمی دلایل کوچ انبوه‌سازان به کشورهای اطراف را در دو عامل می‌بیند: «به نظر می‌رسد با توجه به افزایش تورم و گرانی، قدرت خرید ایرانیان برای خرید خانه در ایران کاهش پیدا کرده است. از طرفی خرید خانه در مناطق گران‌تر تهران هم کمتر شده و افراد زیادی سرمایه خود را صرف خرید خانه در کشورهای دیگر از جمله ترکیه کردهاند.»
او ادامه داد:«بنابراین وضعیت بازار مسکن راکد است و تقاضایی برای خرید خانه وجود ندارد. از این‌رو انبوه‌سازان در ایران بیکار مانده‌اند.»
دبیر انجمن انبوه‌سازان تهران، دلیل دوم را بروکراسی اداری در ایران می‌داند. گویا کاغذبازی‌ها باعث از بین رفتن سرمایه و کوچ سرمایه‌گذاران ایرانی شده است.
تاثیرات منفی کوچ سازندگان
مسئله مهاجرت انبوه‌سازان علاوه بر خروج سرمایه از کشور، تاثیر منفی دیگری هم دارد.
در اقتصاد ما بخش مسکن پیشران رشد اقتصادی کشور محسوب می‌شود. با توقف و یا کاهش ساخت و ساز در ایران، دیگر صنایع نیز وارد رکود تازه‌ای می‌شوند و این رکود می‌تواند بر نرخ رشد اقتصادی و اشتغال تاثیر منفی بگذارد.
چرا ایرانی‌ها مهاجرت می‌کنند؟
دبیر انجمن انبوه‌سازان تهران در ادامه درباره افزایش کوچ خریداران و سازندگان مسکن به ترکیه گفت: «تجربه نشان داده در ترکیه خرید ملک راحت‌تر از ایران است. از طرفی مردم دنبال چشم‌انداز روشن و ثبات اقتصادی هستند.»
آقای گوران ادامه داد:« چنانچه بستر برای خرید و فروش خانه آماده می‌شد، شاهد کوچ مردم و سازندگان به کشورهای همسایه نبودیم. البته اگر امروز هم قوانینی در جهت حمایت از مصرف‌کننده و فروشنده مهیا شود، برای اجرای آن چهار سال زمان می‌برد.»
واریز سه هزار و ۹۶۰ میلیون دلار به جیب ترک‌ها
پیش‌تر مرکز آمار ترکیه گزارشی منتشر کرده که نشان می‌دهد شهروندان عراقی و ایرانی بزرگترین خریداران مسکن در ترکیه هستند.
از مرداد ۹۹ تا مرداد ۱۴۰۰، خرید ملک توسط ایرانیان در ترکیه ۲۱ درصد بیشتر شده و ایرانیان با خرید ۴۶۰۰ خانه در ترکیه، رتبه دوم را کسب کردهاند.
روزنامه ایران در گزارشی اعلام کرده که ایرانی‌ها، در کمتر از سه سال، سه هزار و ۹۶۰ میلیون دلار را وارد جیب ترک‌ها کردند. براساس گزارش مرکز آمار ترکیه، از سال ۲۰۱۹ تا ۱۰ ماهه ابتدایی سال ۲۰۲۱، ایرانی‌ها ۱۹ هزار و ۸۰۰ واحد مسکونی در کشور ترکیه خریده‌اند و نکته قابل توجه این است که ایرانیان در حالی متقاضی خرید خانه در ترکیه هستند که شرایط اقتصادی ترکیه هم مطلوب نیست.
مطابق آمارها در سال جاری میلادی ارزش پول ملی ترکیه در مقابل دلار نصف شده و این در حالی است که نرخ تورم در این کشور به بیش از ۲۱ درصد رسیده است.
خرید خانه توسط ایرانیان همچنان ادامه دارد
همچنین دنیای اقتصاد هم در گزارشی اعلام کرده بود که افرادی که در پنج سال گذشته در ترکیه خانه خریده‌اند، چنانچه همین حالا آن را بفروشند و به دلار تبدیل کنند ۲۷ درصد ضرر کردهاند.
این در حالی است که در همین مدت، بازدهی همه بازارهای مالی ایران مثبت بوده است. اما به نظر می‌رسد با وجود شرایط اقتصادی بد ترکیه، خرید خانه توسط ایرانیان همچنان ادامه دارد و این بار نه فقط مردم که انبوه‌سازان هم به ترکیه رفته‌اند.
منبع: تجارت نیوز
