کار کردن در ساختمانی به ارزش پنج میلیارد دلار و مساحتی حدود دو کیلومتر در منطقهی ساحلی سانفراسیسکو که به شکل حلقه معماری شده باشد احتمالاٌ هیجانانگیز خواهد بود. تمام اینها را در کنار ارزش یک تریلیون دلاری آن شرکت بگذارید تا هیجان کار کردن چندین برابر شود. این مشخصات پارک اپل (Apple Park) است که با نام «محوطهی اپل 2» (Apple Campus 2) هم شناخته میشود. اما سؤال اینجاست که شرکت اپل چطور موفق به ساخت چنین محوطهی تماشایی و بزرگی شد؟ شما در ادامه داستان ساختمان جذاب پارک اپل را میخوانید.
تأسیس اپل؛ گاراژ ایدهها
گاراژ خانهی پدری استیو جابز منبع الهام و خاطرات کودکی او بود. محلی که پدرش میزکار مجهزی ساخته بود و هرچیز موردنیاز خانواده را میساخت. ایزاکسون والتر (Isaacson Walter) در سال 2011 کتابی درمورد استیو جابز نوشت و آنجا از زبان جابز نقل میکند که همیشه به پدرش افتخار میکرده و برایش الهامبخش بوده؛ چون پدرش میدانست هرچیزی را چطور بسازد. اگر به کابینت، حصار محوطهی جلوی خانه یا هرچیز دیگری نیاز داشتند، پدرش سریع دستبهکار میشده است.
قدمهای اول اپل سال 1976 توسط سه مرد یعنی استیو جابز (Steve Jobs)، استیو وزنیاک (Steve Wozniak) و رونالد وین (Ronald Wayne) برداشته شد. آنها در ابتدا کامپیوترهای شخصی و دستساز وزنیاک را میفروختند که اسمشان اپل 1 بود. قطعات این نوع کامپیوترها مثل مادربورد، CPU، RAM و چیپهای متنی ـ ویدئویی جداگانه فروخته میشدند و وسایل جانبی مثل صفحه کلید و مانیتور یکسال بعد اضافه شدند. اولین دفتر اپل که بهعنوان کارگاه نیز از آن استفاده میشد، گاراژ خانهی پدری استیو جابز در شهر سانفرانسیسکو، ایالت کالیفرنیا در ایالات متحده امریکا بود. لوگوی تیم سهنفرهی اپل را رونالد وین در سال 1976 طراحی کرد که هیچ نسبتی با لوگوی سال 1977 راب جانوف (Rob Janoff) نداشت. در لوگوی وین، ایزاک نیوتن در لحظهای تصویر شده بود که زیر درخت سیب نشسته و مشغول حل معادلات ریاضی و فیزیک است.
گاراژ خانهی پدری استیو جابز در شهر کوپرتینو
اولین ساختمان اپل؛ هزارتوی بینهایت
سال 1993 استیو جابز و رفقا دفتر مرکزی اپل را به ساختمان شمارهی 1 خیابان ماریانی در شهر کوپرتینو (Cupertino) انتقال دادند؛ جایی که در قسمت شرقی آن شرکت Four-Phase System مشغول فعالیت بود که بعدها به موتورولا (Motorola) تغییر نام داد. ساختمان جدید اپل 79هزار متر مربع مساحت داشت که شرکت توسعهی سوبراتو (Sobrato Development Company) در سال 1993 ساختش را تکمیل کرد. اپل بهتدریج تعداد ساختمانها و فعالیتهایش را افزایش داد و علاوه بر تحقیق و توسعه کامپیوترهای اولیه، تلاش برای تولید محصولات جدید را آغاز کردند. با همهی اینها، اپل همیشه برای سرمایهگذارانش خوششناسی نداشته و شب 12 آگوست 2008 در طبقهی دوم ساختمان Valley Green آتشسوزی اتفاق میافتد و بااینکه تلفات جانی نداشت ولی دو میلیون دلار ضرر مالی به اپل وارد شد.
ساختمان شمارهی یک اپل در جنوبیترین نقطهی بزرگراه Interstate 280 و بولوار دِ آنزا (De Anza) واقع شده بود و از شش ساختمان چهارطبقه تشکیل شده بود و هر ساختمان شمارهی مشخصی داشت که درکنار یکدیگر به شکل U دیده میشدند. ساختمان اپل و این شیوهی طراحی با نام هزارتوی بینهایت (Infinite Loop) روی زبانها افتاد و کارمندان اپل در ساختمانهای IL1 تا IL6 مستقر بودند. علاوهبراین اپل سی ساختمان دیگر در شهر کوپرتینو را خریداری کرده بود تا کارمندان دیگر بتوانند در آنها مشغول فعالیت شوند.
نکتهی حائز اهمیت این است که قیمت اجارهی بعضی از ساختمانها 2/5 دلار برای هرمتر مربع بود، درحالیکه دیگر ساختمانها و سازههای مربوط به اپل باهدف متمرکز شدن فعالیتهای این شرکت در مکانی ویژه درحال ساختوساز بودند. درمجموع، با نُه ساختمان دیگری که به مجموعهی اپل اضافه شد، آنها حدود سیصدهزار متر مربع در شهر کوپرتینو را به فعالیتهایشان اختصاص دادند. ساختمان شمارهی یک Infinite Loop به فروشگاه اپل اختصاص داشت که محصولات مختلف این شرکت در آن به فروش میرسید و عموم مردم نیز میتوانستند از آن دیدن کنند.
برنامهریزی برای ساختمان اپل 2؛ غیرقابل باور
در ماه آوریل 2006، استیو جابز به شهردار شهر کوپرتینو اعلام کرد که شرکت اپل قصد دارد نُه ساختمان دیگر به مجموعهاش اضافه کند و تمامی آنها را زیرعنوان ساختمان شمارهی دو اپل واقع در یک مایلی شرق مجموعهی حاضر درآورد. اپل از سال 1977 در این شهر مستقر بود و استیو جابز و شرکا تصمیم گرفتند بهجای نقل مکان به منطقهای ارزانتر و دورتر در همان شهر کوپرتینو فعالیتشان را ادامه دهند و درعوض مجموعهشان را گستردهتر کنند.
شرکت Hines Interests در زمینهی مشاور املاک فعالیت میکرد و مسئول فراهم کردن املاک و مستغلات موردنیاز اپل بود؛ ولی درنهایت اپل را بهعنوان خریدار نهایی هرکدام از ملکها و زمینها اعلام نمیکرد. بهگفتهی فیلیپ ماهونی (Philip Mahoney) مشاور املاک شرکتی که با اپل همکاری داشت، اعلام نکردن اپل بهعنوان خریدار نهایی روشی معمول برای خریداری زمینهایی با چندین مالک است تا علاوهبر پایین آوردن هزینههای سرسامآور، برنامههای آیندهی شرکت نیز لو نرود.
در ماه ژوئن سال 2011، استیو جابز جزئیات طرح ساختمان شمارهی دو اپل را به شهرداری شهر کوپرتینو اعلام کرد. در محوطهی جدید اپل که 0/71 کیلومتر مربع مساحت دارد، ساختمان دایرهشکلی با مساحت 260هزار متر مربع میتواند بیش از 13هزار نفر کارمند را در خود جای دهد. همچنین کافهای که از سههزار نفر میزبانی کند و چشمانداز شگفتانگیزی داشته باشد. از دیگر امکانات در طرح ارائهشدهی استیو جابز میتوان به این موارد اشاره کرد: سالن اجتماعاتی به گنجایش هزار نفر، کارگاههای تحقیق و توسعه، سالن مجهز بدنسازی، فضای سبز و منبع اختصاصی تولید برق که از گاز طبیعی تولید میشد.
پارک اپل؛ میراث جابز
ساختمان جدید اپل زمانی افتتاح شد که شش سال از مرگ استیو جابز گذشته بود. جابز سال 2011 بهدلیل سرطان نوروآندوکرین فوت کرد و میراث را بهدست دیگرانی همچون جونی ایو (Jony Ive) و نورمن فوستر (Norman Foster) سپرد. فوستر بیش از پنج سال را صرف طراحی تمام جزئیات ساختمان شمارهی دو کرد؛ از پنلهای شیشهای تا دکمههای آسانسور، همگی بهوسیلهی او طراحی شدند. همه منتظر بودند تا ببیند سازهی جدید و شگفتانگیز اپل را با چه اسمی باید صدا بزنند. روز 22 فوریهی 2017 شرکت اپل نام محوطهی جدید را به اطلاع عموم رساند ؛ پارک اپل.
مقایسهی ساختمان اصلی پارک اپل با ساختمانهای پنتاگون (The Pentagon) و امپایر استیت (Empire State Building) نشان میدهد قدرت مالی و منبع انسانی اپل در فاصله سالهای 1976 تا 2011 چه پیشرفت گستردهای داشته است. مساحت داخلی ساختمان پنتاگون 431 متر و امپایر استیت 443 متر است، درحالیکه اپل پارک با 464متر مساحت، بالاتر از تمام ساختمانهای مهم ایالات متحده امریکا قرار دارد.
نمای بیرونی سالن اجتماعات پارک اپل
طراحی و ساختار پارک اپل؛ بینقص
ایدهی سازهی حلقهمانند پارک اپل بهدنبال القای مفهوم بینقص بودن در شکل دایره بود. در لبههای داخلی و خارجی هرطبقه فضایی برای پیادهروی و قدمزدن قرار دارد. هشت ساختمان اصلی بهوسیلهی نُه دهلیز کوچک بهسبک مدرن جدا شدهاند. قطر سازهی پارک اپل حدود 461 متر است و چهار طبقه روی زمین و سه طبقه زیرزمین دارد. طراحان و مهندسان پارک اپل برای جلوگیری از مشکلات احتمالی و تجزیهوتحلیل دقیق سازه پیش از ساخت، ماکتهای مختلفی در اندازههای گوناگون تهیه کرده بودند.
طراحی پارک اپل بهگونهای است که مسیرهای ماشینرو و پارکینگ در دیدرس قرار ندارد. جنس دیوارها فقط از شیشه است و کارمندان اپل فضایی بهاندازهی 7،700 مترمربع برای ملاقاتها و استراحت بین ساعتهای کار دراختیار دارند. وسایل چوبی موجود در پارک اپل، مثل مبلمان و بعضی از راهپلهها از نوعی چوب افرا استفاده شده است که 19 کشور مختلف نیز در طراحی و بهدست آوردن مواد اولیه سهم داشتهاند. دالانی بتنی و توخالی با سیستم HVAC وظیفهی تهویهی پارک اپل را بهعهده دارد. تکنولوژی HAVC کوتاهشدهی Heating, Ventilation, and air condition است و هدف آن ایجاد هوایی مطبوع و باکیفیت در محیط داخلی ساختمانهاست.
ارزش اپل پارک
ارزش مالی پارک اپل 160میلیون دلار میرسد. بااینحال در سال 2011 بودجهی ساخت ساختمان شمارهی دو اپل کمتر از سه میلیارد دلار بود ولی در سال 2013، ارزش کل پارک اپل نزدیک به پنج میلیارد دلار رسید.
امکانات اپل پارک
در محوطهی بزرگ و چشمگیر پارک اپل، به مکانها و امکاناتی همچون کافه، سالن اجتماعات، باشگاه ورزشی، کارگاههای تحقیق و توسعه، کلینیک پزشکی و حملونقل عمومی در محوطه و خارج محوطه برای کارمندان میتوان اشاره کرد.
کافهای در پارک اپل
کافهها
هفت کافهی اپل پارک در مجموع سههزار نفر ظرفیت دارد که با سنگهای رنگروشن و شیشههای ریلی طراحی شدهاند. تعداد صندلی کافهها به 1،750 عدد میرسد و 15هزار ناهار در روز روی میزهایی از چوب بلوط سفید سرو میشوند؛ تمامی اینها احتمالاً تنها در یک مکان امکان دارد اتفاق بیفتد: پارک اپل.
سالن اجتماعات
سالن اجتماعات پارک اپل به Steve Jobs Theater معروف است و زیر محوطهی اصلی با هزار صندلی قرار دارد. از این سالن برای نشستهای خبری و معرفی محصولات جدید اپل استفاده میشود و سالن انتظار شیشهای و سیلندرشکل آن بالای سالن اصلی قرار دارد. اولین نشست این سالن به معرفی آیفون 8، سری آپل واچ 4 و تلویزیون اپل 4k اختصاص داشت.
مراکز تحقیق و توسعه
در قسمت جنوبی اپل پارک دو ساختمان بزرگ برای تحقیق و توسعهی محصولات اپل وجود دارد که ظرفیت بیش از دوهزار نفر کارمند را دارد. طبقهی بالای هرکدام از ساختمانها مختص تیمهای طراحی صنعتی و روابط انسانی است که توسط Jony Ive هدایت میشود.
ساختمانهای اپل در سال 2021؛ گستردهتر از همیشه
شرکت اپل در سال 2021 چهار ساختمانی را که قبلاٌ در شهر کوپرتینو اجاره کرده بود به قیمت 450 میلیون دلار خریداری کرد. اپل با این کار تمایل به حضور طولانیمدت در محل شروع فعالیتش را بیش از پیش نمایان کرد. خرید این ساختمانها بزرگترین معاملهی ملک تجاری سال در منطقهی سیلیکون ولی (Silicon Valley) است. انجام چنین فعالیتهایی نشان میدهد که گستردگی افق ایدههای شرکت اپل حد و حدودی ندارد. همگی ما به غافلگیر شدن از محصولات و ایدههای اپل عادت کردهایم. شاید خریداری ساختمانهای جدید شروع مرحلهی جدیدی از پیشروی اپل باشد. احتمالاٌ باید منتظر شنیدن خبرهای جدید و شگفتانگیز از اپل باشیم.