آشنایی اجمالی با سبک معماری کلاسیک

آیا تا به حال عبارت معماری کلاسیک به گوشتان خورده؟ اگر با مفهوم این سبک آشنایی ندارید، این مقاله مخصوص شماست… این روزها در ساخت و ساز بناها و ساختمان ها، اصطلاحات متعددی در مورد سبکهای مختلف معماری به کار می رود و به ویژه برای نمای ساختمان ها، از واژه های مختلفی استفاده می شود و همین نیاز را برای آشنایی با سبکهای معماری ایجاد می کند. از همین رو ما قصد داریم تا در سلسله گزارشهایی به معرفی سبک های مختلف معماری که تاریخچه ای دیرینه دارند و یا در روزگار فعلی حسابی مورد استفاده قرار می گیرند، پرداخته و ویژگی های هر یک از این سبکها را معرفی کنیم. در اولین بخش از این سلسله مقالات به سراغ معماری کلاسیک می رویم.

معماری کلاسیک چیست؟

این معماری، سبکی از معماری است که در یونان و روم قدیم بنا گذاشته شده است. در طول قرنها، معماران با الهام گرفتن از این تمدنها، ایده های سنتی آنها را مورد استفاده قرار داده اند. در مجموع، معماری کلاسیک دربرگیرنده تمام ساخته هایی است که از سبک یونان و روم باستان نشات گرفته اند. حالا و در دوران معاصر بسیاری از معماران در راستای احیای سبک کلاسیک برآمدند تا واقعی ترین و قدیمی ترین سبک معماری را زنده نگاه دارند.

تاریخچه این سبک معماری

معماری کلاسیک در قرن پنجم قبل از میلاد مسیح در یونان باستان و در قرن سوم بعد از میلاد مسیح در روم مورد استفاده قرار می گرفت.

جالب اینجاست که این سبک معماری در طول تاریخ بارها احیا شده است. در دوران رنسانس ایتالیا، معماران تلاش زیادی برای احیای معماری کلاسیک روم انجام دادند و قرنها بعد و با حفاری های به عمل آمده در اطراف آتشفشان پمپئی در ایتالیا، بقایایی از معماری یونان باستان به دست آمد. از همین رو این سبک معماری به نام معماری احیا شده یونانی شناخته شد که تمرکز عمیقی بر ایده آلهای یونانی در مورد نسبت و یکپارچگی ساختاری دارد.

زیرشاخه های معماری کلاسیک

به کارگیری این سبک در دنیای مدرن باعث ایجاد زیرشاخه های متعددی برای این سبک تاریخی از معماری شده که به بررسی اجمالی آنها می پردازیم:

• نئوکلاسیک:

یکی از رایج ترین انواع معماری کلاسیک در آمریکا، معماری نئو کلاسیک است. این سبک از معماری در رویارویی با معماری باروک (که معماری پرزرق و برق و تجملاتی است) ایجاد شده و تکیه عمیقی بر ایده های طراحی روم باستان دارد.

معماری نئوکلاسیک در قرن هجدهم در اروپا ایجاد شد و پس از آن برای ساخت بسیاری از ساختمانهای دولتی و بزرگ در واشنگتن آمریکا از این سبک استفاده گردید.

• احیای معماری کلاسیک:

این سبک در اواخر قرن نوزدهم میلادی حسابی مد شد و در حقیقت تفسیر آزادانه تری از ایده آلهای معماری کلاسیک دارد. احیای معماری کلاسیک بعد از برگزاری نمایشگاه جهانی کلمبیایی که در سال 1893 در شیکاگو برگزار شد، سروصدای زیادی به راه انداخت و پس از آن بود که خانه ها، دادگاه ها، بانکها، مدرسه ها، کلیساها و بناهای زیادی با این سبک در اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم ساخته شدند.

بررسی ویژگی های معماری کلاسیک

این سبک از معماری، بیش از هر چیز مفاهیمی مثل جسارت، فروتنی و ذکاوت را بازتاب می دهد. این ارزشها در تعریف اجزای فردی ای که در شاخه های مختلف این سبک معماری دیده می شوند نقش پررنگی دارند. برخی از عناصر کلیدی این سبک از معماری عبارتند از:

• رعایت تقارن و تناسب: ساختمانهای کلاسیک غالبا متقارن و متناسب هستند و در ساخت آنها از ستونها و پنجره های زیادی استفاده می شود که در فواصل مساوی با یکدیگر قرار داده شده اند.
• طراحی های خاص: در اکثر خانه ها با این سبک معماری از طراحی های دندانه دندانه، سقفهای شیروانی با شیب متوسط ، تزیین در و اطراف آن و استفاده از سنگفرش در اطراف در ورودی ساخته می شوند.
• پنجره ها: پنجره ها در سبک کلاسیک مستطیلی شکل و به صورت دو تکه بالا و پایینی هستند و به صورت متقارن نصب می شوند.
• استفاده از متریالهای مقاوم: در بناهایی که با این سبک معماری ساخته شده،از متریالهای مقاومی مثل سنگ مرمر، بتن و آجر استفاده می شود.
• استفاده از ستونها: ستونها با سبک و نظم خاصی مورد استفاده قرار گرفته اند. در معماری یونان باستان، مدلهای مختلف چینش ستونها عبارت بوده از: دوریک، یونیک و یا کورینتیان و در معماری روم باستان از سبکهای توسکان و کمپوزیت استفاده می شده.
• ایوانهای سنگفرش شده: ایوان جلویی و ورودی بنا سنگفرش می شده. در ساخت اکثر خانه ها و ساختمانها با سبک کلاسیک، ایوان ورودی خانه سنگفرش می شده و در معمولا در مرکز خانه قرار می گیرد.

نکات جالب سبک معماری کلاسیک

این سبک از معماری، نکات جالب توجه زیادی دارد که در ادامه به برخی از آنها اشاره خواهیم کرد:

معماری کلاسیک احیا شده و شباهتهایش با سبک هنرهای مستظرفه (هنرهای زیبا)

سبک معماری هنرهای زیبا در طول همان دوره محبوب بود و در آن از المانهای طراحی کلاسیک زیادی استفاده می شد. یکی از شیوه های تشخیص این دو سبک از یکدیگر، توجه و بررسی میزان جزئیات در آن است. در معماری احیا شده کلاسیک، کمتر از اشیا و المانهای زینتی و دکوری استفاده می شود.

رقابت سبک احیا شده معماری کلاسیک با معماری استعماری احیا شده

در طول یک بازه مشخص زمانی، هردوی این سبکها از محبوبیت زیادی برخوردار بودند. البته خانه های ساخته شده کلاسیک ، رسمی تر و بزرگتر بودند و این سبک بیشتر در ساختمانهای تجاری و اداری استفاده می شد. معماری سبک احیای استعماری، بیشتر در شهرهای کوچکتر و حومه شهرها و شهرک ها مورد استفاده قرار می گرفت.

معماری مدرن و پایان دادن به سبک معماری احیا شده کلاسیک

معماری کلاسیک احیا شده در قرن نوزدهم، تلاشی برای متصل کردن دوباره معماری با ایده های سیاسی کلاسیک که ایده آل سیاستمداران آمریکایی بود، به نظر می رسید. در واکنش به برگزاری نمایشگاه مذکور در شیکاگو در سال 1893، معماران جوان زیادی از نمایش بی پروای ایده هایشان ناامید شده بودند و همین واکنشها شروعی بود بر معماری مدرن که تدریجا با طراحی های امروزی جایگزین ساختمانهای کلاسیک شد.

خانه هایی به سبک کلاسیک احیا شده

اگرچه سبک کلاسیک احیا شده به اندازه سایر سبکها محبوب نبود، ولی هنوز هم می توان در آمریکا خانه های زیادی را یافت که با این سبک ساخته شده و همچنان پابرجا هستند. وجود چندین ستون و سنگفرش در ورودی خانه، از خاص ترین مشخصه های ساختمانهای با این سبک معماری احیا شده است.

به طور خلاصه، معماری کلاسیک، متدی از ساخت و ساز است که ریشه در یونان و روم باستان دارد. این سبک چندین بار احیا شده و در بسیاری از سبکهای معماری از ایده های این سبک قدیمی استفاده و الهام گرفته شده است. تمرکز معماران کلاسیک، بیش از هر چیز، برروی ستونها، تقارن و تناسب و قوانین طراحی مشخصی است. از جمله مطرح ترین ساختمانهای ساخته شده به این سبک معماری می توان به ساختمان کاخ کنگره آمریکا (Capitol Hill) اشاره کرد.

منبع: thespruce