حتما شما هم بارها اصطلاحات متعددی درباره سبکهای مختلف معماری از جمله معماری مدرن و معماری کلاسیک و… به گوشتان خورده؛ اما آیا با خاستگاه، ویژگی‌ها و تاریخچه این سبک‌ها آشنا هستید؟ در این مقاله ما قصد داریم تا کمی درباره معماری مدرن صحبت کنیم و اطلاعاتی درباره این سبک را ارائه کنیم که احتمالا پاسخگوی بسیاری از سوالاتتان خواهد بود.
طلوع معماری مدرن زمانی رخ داد که صنایع دست‌ساز با صنایع ماشینی جایگزین شدند. معماران مدرن برای بازآفرینی روش‌های ساخت و ساز ساختمانی، بیشتر بر چگونگی زندگی انسان‌ها در مقابل آنچه متمرکز شدند که آنها زیبا می‌دانستند. این معماری مانند سبکهای احیاگرایی نیست، درعوض طرحی ابتکاری، آزمایشی و مینیمال است. با نیک بوم همراه باشید تا با مطالعه این مقاله شناختی کلی از معماری مدرن پیدا کنید.
معماری مدرن چیست؟
معماری مدرن در واقع سبکی است که بر فرم بیش از تزئینات تأکید دارد. به بیانی دیگر ، زیبایی‌شناسی این سبک به منزله دور شدن از خانه‌های فانتزی و دکور شده مانند Queen Anne Victorian یا Gothic Revival است. البته باید در نظر داشت که فقط در کشور آمریکا، چندین سبک از معماری مدرن وجود دارد. از 1930 تا 1970 دسته‌هایی مانند اکسپرسیونیست، سازه‌گرایی و مدرن قرن میانه ایجاد شدند که همگی به نوعی زیرشاخه معماری مدرن محسوب می‌شوندو در ادامه توضیحاتی اجمالی دراین رابطه ارائه می‌کنیم.
تاریخچه معماری مدرن
عمر جنبش معماری مدرن، چندان کوتاهی نبود و تقریباً شصت سال به طول انجامید و چندین زیرشاخه را در برگرفت. از همین رو شاید تعیین دقیق یک نقطه شروع برای این سبک از معماری کار سختی باشد. خیلی‌ها معتقدند که این سبک از معماری بیشتر شامل معماری انتقالی مانند جنبش آرت دکو و جنبش هنر و پیشه (Arts and Crafts) است. از نظر برخی دیگر هم سبکهای قدیمی‌تر، الهام بخش معماران مدرن “خالص” در اواسط قرن بود.
تولد طراحی مدرن با این تفکر همراه بود که “فرم باید از عملکرد پیروی کند”. این ایده با یک معمار برجسته به نام لوئیس سالیوان آغاز شد که ساختمان‌هایی را برای نمایشگاه جهانی شیکاگو در سال 1893 طراحی کرد و طرز تفکر او پایه‌ای برای معماران مدرن شد.
ساختمانی با معماری مدرن ساخته شده توسط لوئیس سالیوان در شیکاگو
از دیگر پیشگامان محبوب معماری مدرن می‌توان به فرانک لوید رایت، استاتلیشس باهاوس ، لودویگ میس ون در روه و لوکوربوزیه اشاره کرد. به طور کلی ، مشهورترین نمونه‌های این سبک معماری به اواسط قرن 20 بر‌می‌گردد، اما تاثیر این سبک طراحی تا اواخر قرن 20 در ساختمان‌ها دیده می‌شود.
اگرچه زیرشاخه‌های متعددی در این سبک وجود دارد ، اما چندین ویژگی مشتر در بین آنها دیده می‌شود. برخی از ویژگی‌های کلیدی و رایج‌تر معماری مدرن عبارتند از:
طرح‌های نامتقارن: معماران مدرن در طراحی‌هایشان از اشکال بزرگ، صاف و ترکیبات نامتقارن که دقیق و بدون تزئینات اضافه هستنند، بهره می‌برند.
خطوط کم و مینیمال: خطوط فاقد تزئینات اضافی هستند و کلا منسجم بوده و بافتی صاف دارند.
پلان‌های کف‌باز و کاملاً مشخص: از آنجا که معماری مدرن بیشتر شکل و عملکرد را مورد توجه قرار داده، معماران سعی کردند این ساختمان‌ها شامل طبقه‌های بزرگ با فضای غذاخوری و هال متصل به یکدیگر باشند.
مصالح ساختمانی مدرن و سنتی: برخی از مواد رایج در خانه‌های مدرن شامل فولاد، بلوک بتونی، آهن و شیشه هستند. مصالح ساختمانی مرسوم‌تری مانند چوب، آجر و سنگ بیشتر برای نشان دادن زیبایی طبیعیشان مورد استفاده قرار گرفتند.
دیوارهای شیشه‌ای و پنجره‌های بزرگ: استفاده بسیار سخاوتمندانه از شیشه تا حجم فراوانی از نور طبیعی به داخل ساختمان هدایت شود.
سقف‌هایی برآمده: خانه‌های مدرن عموما سازه‌هایی افقی با سقف‌هایی با برآمدگی برجسته و بزرگ هستند.
رابطه با محیط بیرون: در مورد مکان احداث ساختمان و چگونگی ارتباط ساختمان‌ها با چشم انداز طبیعی اطراف آن دقت و توجه زیادی به کار گرفته می‌شد.
از جمله ویژگی های این سبک معماری ، استفاده از خطوط کم و اشکال صاف و ترکیبات نامتقارن است.
یکی از نکات جالب درباره این سبک از معماری، حذف هرگونه المان تزئینی است. این درحالی است که در سبکهای قبلی معماری مدرن، هنوز هم از تزئینات استفاده می‌کردند. مثلا فرانک لوید رایت در آثارش از پنجره‌های شیشه‌ای هنری استفاده می‌کند تا دیگر نیازی به کارهای هنری دیگر نباشد. فراتر از آن، این سبک از معماری بیشتر تحلیلی است تا نمایشی.
معماری مدرن با معماری معاصر متفاوت است
از نظر برخی افراد ، سبک مدرن و معاصر یکی هستند. اما معماری مدرن از یک حرکت هنری معروف به “مدرنیسم” الهام گرفته و تا حدود سال 1960 ادامه داشته. اما معماری معاصر شامل سبکی از معماری است که از اواخر دهه 1960 رواج یافته و منتهی به امروز است. به طور خلاصه، معماری معاصر بازتابی از سبک‌ها در لحظه جاری است که اتفاقاً تنوع بالایی هم دارد.
حس خانه های مدرن برای زندگی روزمره
خانه‌های مدرن به این خاطر که مفهوم جریان آزاد در فضا را پذیرفته و در خود جای دادند، به نوعی خانه‌های انقلابی به حساب می‌آمدند. ایدئولوژی مدرن به‌علاوه بی‌نظمی و وجود وسایل اضافی را نمی‌پذیرفت. با این حال و با سپری شدن دوره طراحی، بسیاری از معماران این ایده سختگیرانه فضا و کمبود وسایلی که سرد و غیرشخصی به حساب می‌آمد را به چالش کشیدند. این تکامل طرح‌های معاصرتری را به وجود آورد که به ادغام و ترکیب تزئینات و رنگ می‌پرداخت. در خانه‌های معاصر می‌توانید یک نقشه و طراحی مفهومی باز داشته باشید اما در عین حال از عنصر حریم خصوصی نیز بهره ببرید.
به طور خلاصه ، معماری مدرن از اوایل دهه 1900 آغاز شد و در اواخر دهه 1960 با ورود طراحی‌های معاصر به عرصه معماری، به پایان رسید. اصول اساسی معماری مدرن شامل عملکرد فرم محور، خطوط صاف و ساده و عدم تزئینات است. اما در نهایت، اصول واستفاده از معماری مدرن در زندگی روزمره به خاطر نیاز به فضای زیاد و همچنین مواد ساختمانی خاص موردنیازش، به سردی گرائید و کمرنگ شد.
